Een paar weken geleden was het een paar weekenden op rij raak met storm en harde wind. Op een vrijwel windstille dag voor de eerste storm haalde ik met onze dochter het net van de trampoline af. We kantelden het gevaarte ondersteboven. Het voelde een beetje als overbodig, omdat het windstil was op die dag. Eén dag later trok de storm over en was ik wat blij dat ik het gedaan had.

Nu trekt het Coronavirus rond. Laat ik beginnen met een advies:

Volg wat het RIVM voorschrijft, blijf nuchter.

Verstand van infectieziekten heb ik niet, wel van (groei)tabellen en vergelijkingen. Nuchter blijven vraagt ook kijken naar de cijfers en feiten. Dat brengt bij mij de vraag boven of we (in kerk en maatschappij) niet meer pro-actief moeten handelen rond het Corona-virus.

Bestrijden of beheersen?

Zolang er geen adequaat middel is tegen het Corona-virus, kunnen we het virus niet bestrijden. We kunnen de uitbraak niet stoppen. De epidemie moet overgaan, zoals een storm overwaait. De maatregelen die genomen worden, zijn niet op gericht om de besmettingen te verminderen, maar om de besmettingen te verdelen over de tijd. Waarom verdelen? Zodat de gezondheidszorg niet in elkaar klapt.

Prio 1: de capaciteit van de gezondheidszorg

Het verdelen of uitsmeren is belangrijk om de capaciteit van de gezondheidszorg niet te overschrijden. Dit natuurlijk naast alle economische, sociale en fysiologische impact die deze epidemie zal hebben. In onderstaand gifje wordt het duidelijk gevisualiseerd waarom we de epidemie moeten vertragen.

#Coronavid19 belasting vd capaciteit gezondheidszorg:

pic.twitter.com/QVouRVlJSE

— Michiel Trouw (@michieltrouw) March 9, 2020

Het gaat dus om voldoende ‘bedden op de IC’. Een vergelijking tussen landen maken is lastig. In een prognose voor Duitsland (waar we qua volk, cultuur en maatschappij aardig mee verwant zijn), ligt de kritische grens met huidige data op 3 april. Dan zijn er zoveel patiënten dat de gezondheidszorg het niet aankan en het triage-systeem in werking zou moeten treden. In dit Volkskrant-artikel wordt verder beschreven wat er gebeurt in Nederland als er meer patiënten dan ziekenhuisbedden zijn.

Het valt toch wel mee met het aantal besmettingen?

Qua absoluut aantal zitten we vandaag op 382 503 (bron). Dat is een stukje minder dan Italië (10.149). Maar we lopen een paar dagen achter. Ga je de cijfers ‘normaliseren’* dan kun je zien dat we netjes het pad volgen dat Italië ook gegaan is. We lopen alleen 13 dagen achter.

bron

Lees: over 2 a 3 weken kunnen we in Nederland in dezelfde situatie zitten als in Italië. Maatregelen kunnen nu misschien draconisch lijken, maar zijn wel nodig. Liever nog meer dan het RIVM nu voorschrijft. Met alle maatregelen die we nu nemen zien we totaal geen enkele demping op de groeicurve. Pro-actief handelen is nodig om de groei van de epidemie in te dammen.

Waarom is indammen van het Corona-virus zo nodig? In vergelijking met bijvoorbeeld Sars wordt het pas na 2 weken zichtbaar. Je kunt 2 weken een bron van besmetting zijn en het zo doorgeven. Bij Sars was het makkelijker te controleren. Meer over de noodzaak is hier en hier te lezen. In het kort: ja. 

Brabant lijkt ons voorland, maar Italië is het.

- las ik ergens

Maatregelen in de kerk

Ook vanuit het Landelijk Diensten Centrum van de Protestantse kerk is een richtlijn gegeven. Een paar zaken die opvallen

- Contact met objecten. Er is advies over Avondmaal en de collectezak. Volgens het RIVM vormt dat laatste geen risico. Maar de WHO komt met de aanwijzing dat het virus tot een paar uur actief kan zijn op een object (=niet mens). Er is dus wel besmetting via voorwerpen mogelijk.

bron

In een volle ochtenddienst wordt de collectezak driftig doorgegeven. Zou het advies niet moeten zijn om alles via deurcollecte te doen en zo de kans op besmetting te minimaliseren? Bij Avondmaal zou brood gebroken moeten worden door één voorganger met gewassen handen. 

- Pastoraat. Het advies is 'Er is op dit moment geen aanleiding anders om te gaan met bezoekwerk, dan met een gewone griep het geval zou zijn.' Ik snap dat men het RIVM volgt. De vraag moet echter wel gesteld worden of het RIVM niet te onvoorzichtig is. Je kunt namelijk al anderen besmetten zonder zelf symptonen te hebben. Het RIVM adviseert pas met thuisblijven zodra je symptonen hebt.

Samenvattend

Ondanks alle maatregelen laat de curve geen enkele demping zien. We kunnen over 3 weken verwachten wat er nu in Italië speelt. Pas afgelopen zondag is door de Italiaanse overheid een verbod op samenkomsten ingesteld. In andere landen worden religieuze samenkomsten opgeschort. Momenteel schorten enkele kerken in Brabant hun kerkdiensten op. Allemaal als reactie op het aantal besmettingen. 

Hoe wijs is het in Nederland om op zondagochtend met een overwegend kwetsbare groep (ouderen) bij elkaar in een ruimte te gaan zitten, zo’n 7 keer te zingen en 2 á 3 collectezakken door te geven? Die discussie wordt nu nog amper (openbaar) gevoerd, terwijl we epidemologisch in een stilte voor de storm zitten. 

Waarom niet meer pro-actief reageren?
Vanuit het buitenland kijkt men met verbazing naar Europa.
Vanuit Italië komt deze waarschuwing ook: neem pro-actief maatregelen, wacht niet totdat je in dezelfde situatie zit. 

Kerk-zijn in deze dagen
Als kerk zijn we er om de existentiele vragen van het leven. Juist in lijden en tegenspoed vinden we houvast aan Gods Woord. Naast het acteren op een pandemie mag het spreken van God niet verstommen. De vraag is: waar trekken we een lijn? We zullen echt meer pro-actief moeten reageren dan we nu doen. Wanneer breken het net van de trampoline af en draaien het geval om, omdat we weten dat het gaat stormen?

Toch mogen we ook - of juist - in tijden van storm ons geloof versterken en ons vasthouden aan Hem, die ons vasthoudt.

Soms brengt God de storm tot stilte,
Soms leidt Hij ons er doorheen.
In de stormen van het leven
Zijn we niet alleen.

Soms geneest Hij ons van ziekte,
Soms laat Hij het lijden toe.

Hoe het ook zij,
Hoe het ook zij,
Hij is erbij.