In onze gemeente zijn we bezig vorm te geven aan het uitzenden van en presentatie tijdens kerkdiensten, bekend onder de naam 'PixelProject'. Concreet gezegd, camera's voor opname en schermen voor presentatie. 

Nu alle hardware is aangesloten, zijn we volgende stappen aan het uitwerken en testen: welke software, welke licenties, welke voorwaarden, welke leerpunten, wat wel en wat niet? 

Dit wordt een blogserie met als overkoepelende titel [KerkTV en presentatie]. In elk deel probeer ik overwegingen en gedachten op een rij te zetten. Elk deel heeft een wat andere spits/onderwerp. Misschien helpt het andere gemeenten/kerken in hun overwegingen. Natuurlijk vraagt elke situatie om een eigen aanpak. 

Disclaimer vooraf: onderstaande en volgende blogs zijn mijn eigen gedachten bij dit onderwerp en niet per sé het standpunt van de kerkenraad, hier in Well-Ammerzoden.

Aanleiding
Het zendsysteem van kerkomroep kreeg steeds meer kuren. Na zoveel jaar was het gewoon op. We zingen hier uit bundel '38. De boekjes zijn zo langzamerhand aan vervanging toe. Koop je voor 2 kerken weer dezelfde bundel of kies je één van de 8 (acht) alternatieven? (Liedboek 73, Liedboek 2013, ELB, OTH oud&nieuw, WeerKlank, Opwekking, Hemelhoog. En dan de Psalmberijmingen nog: 1773, 1967, DNP)

En is het in deze tijd nog wel raadzaam om een papieren bundel aan te schaffen? Zeker gezien het feit dat in bijzondere diensten met liturgie er al werd gezongen vanuit andere bundels. 

Voordelen
Wat vaak niet beseft wordt is dat je met het aanschaffen van bundels veel geld kwijt bent. Het zou hier ter plaatste voor 2 kerken uitkomen op 2 maal 100 bundels a 25,-. Dat is € 5000,-. Het printen van liturgieën tijdens speciale diensten is ook een flinke kostenpost. Het afschaffen van gedrukte liturgieën zorgt zelfs voor een kostenbesparing binnen een paar jaar.

Het rondbrengen van liturgieën naar kerktelefoonluisteraars vervalt. In de keuze van liederen heb je op den duur meer bewegingsvrijheid (binnen de licenties uiteraard). Bij bijzondere diensten is het mogelijk om doop te tonen op het scherm. Een opname geeft een meerwaarde aan betrokken personen.

De afgelopen 2 jaar is men hier in de gemeente bezig geweest met realisatie van kerkTV en -presentatie. Dat begon op een gemeente-avond. Een commissie werd gevormd. Deze belegde ook, na een eerste plan, een informatie-avond en een excursie naar een kerk waar het al draait.

De volgende thema's zijn vaak naar voren gekomen. Ik zet er een 6-tal op een rijtje. 

1) Camera's
Nee, we gaan niet zoals met Nederland Zingt de camera middels een kraan door de kerk verplaatsen. Het levert mooie, zoomende en bewegende beelden op zoals deze, maar dat mag een mediabedrijf zoals de EO doen. In de Wellse kerk hangen subtiel 2 camera's met een mooie kwaliteit. Ammerzoden volgt. Het meest in het oog springend zijn de 3 schermen, gericht op de kerkbezoeker. 

2) "Maar mijn privacy ..!"
Hoe het zit met de privacy voor kerkgangers? Camera's zijn in te stellen en moet je terughoudend gebruiken. De camera's zijn zo opgehangen dat ze zo min mogelijk bezoekers in beeld nemen. Sowieso is de eerste bank vaak leeg; het zou zelfs nog een vertekend beeld kunnen geven alsof het een lege kerk is. Ga je vooraan zitten, heb je meer kans om van achteren in beeld te komen.

Uiteraard komen bij doopdiensten en dergelijke de betrokken kerkgangers in beeld. Maar je ziet meer als je bij het uitgaan van de dienst aan de straat gaat staan. Video's zijn niet doorzoekbaar op personen. Waarom zou iemand diensten gaan nakijken om te zien of er iemand opstaat? Dan moet deze al weten dat de gezochte persoon naar deze kerk gaat. Kun je beter op straat gaan posten. 

Frame van een opname tijdens een doopdienst

3) "Uitzenden = thuis blijven kijken"
Het systeem van opnemen en zenden is bedoeld voor zieken en mensen die niet naar de kerk kunnen komen. Hoe moet je rekening houden met mensen die op zondagochtend het aanwezig zijn bij de kerkdienst inruilen voor online meekijken? Met natuurlijk de angst dat mensen los zouden kunnen raken van de kerkgang.

Beleid maken doe je ten eerste voor mensen die het nodig hebben. Niet voor mensen die hun eigen weg gaan. Daarnaast zal er - denk ik - een gesloten systeem met een wachtwoord komen, omdat je met mededelingen en misschien wel foto's zit. De thuiskijker mag dit ook meemaken, maar wie is de thuiskijker? 

Soms luister ik het geluid van een (deel van) een dienst terug. Afgelopen week was er een begrafenis waar de hele dienst opgenomen is op beeld. De opname heb ik nagekeken en ik werd positief verrast door de totaal andere manier van beleving. Meekijken is toch echt een andere, betere ervaring. 

4) "Schermen/beamers zijn een verarming van de kerk"
Verarming is als je uiterlijke kenmerken tot speerpunten maakt.

5) Schermen in een klassieke kerk
De optie van beamer is serieus onderzocht, omdat dit het minste verstoring brengt in de sfeer van de kerk. Voor een permanente oplossing moet je echter speciale (lees:dure) beamers kopen: of die onder een hoek kunnen projecteren of vanaf de achterkant. Ook is er door de ramen last van tegenlicht. Een beamer vraagt ook een scherm, wat ook weer een extra iets is wat storing kan opleveren.

De lichtopbrengst van schermen is hoger, ze zijn veel goedkoper en minder storingsgevoelig. Uiteindelijk valt de aanblik mee, al is het natuurlijk altijd even wennen. Met een paar lastige pilaren die er echt niet uit konden hadden we uiteindelijk toch maar 3 schermen nodig.