Onderstaande foto maakte ik vandaag toen ik thuiskwam van een kerkdienst elders. Het bracht me de volgende filosofische overweging.

Het tafereel bracht het boek "Ik en Jij" (Buber) in mijn gedachten. Daarin verkent de auteur hoe wij relaties leggen. Hij herkent 3 sferen (niveau's).

• Als eerste merkt het 'ik' het ander op. Het is een opmerken, zoals je een boom feitelijk opmerkt. De ander blijft het. 
• Een tweede sfeer is dat je ander benadert en als 2 individuen in een relatie staat. Het is de ik tegenover de/het jij.
• De derde is (uiteraard) de krachtigste sfeer, waarbij beide individuen samensmelten tot één. Er is geen ik en geen jij, maar men beleeft wij. Deze samensmelting speelt zich af op het emotionele vlak. Het is een moment van 'ons'.

Toen ik thuiskwam, stond dochterlief met een grote smile me op te wachten. In plaats van dat ik haar aankeek en het een moment van ons zou maken, keek ik in de spiegel om haar te observeren. Dat deed ik met een gevoel van vaderlijke trots, want daar stond zo maar mijn vierjarige vol met levensvreugde.

Opeens realiseer ik me dat ik haar niet aankijk, maar dat ik haar observeer. Ik kijk haar ogen niet aan, geniet niet rechtstreeks van haar lach en stem. Via de spiegel blijf ik in het genieten in mijn eigen wereld.

We observeren als mensen vaker. In dit geval was mijn observeren positief. Maar ik had het moment verder kunnen verdiepen door mee te gaan in haar vreugde, door haar aan te kijken.

Tot zo ver het wijze moment? Nee, bijna . Bovenstaand was een reflectie op wat ik meemaakte. Hoe vaak genieten wij niet te weinig van het leven? Hoe vaak geven wij de volle diepte van relaties geen kans? Hoe vaak staan we aan de zijlijn te kijken in plaats van in het veld te spelen? Durf te leven is ook overgave aan het moment en daarin meegaan.

En om het helemaal toe te passen: als dominee volg ik bijvoorbeeld diverse atheïstische blogs en fora's. Kijken wat ze te melden hebben. Het valt mij op dat ze vaak de zaak van het geloof via 'de spiegel' observeren. Ze zeggen er wat over, halen vaak de negatieve dingen aan (terecht of niet!) maar de diepte in .. zich samensmelten met het geloof?

De Godservaring is van alle relaties het diepst. We hebben het als mensen nodig om in relaties dichterbij te komen maar ook weer afstand te nemen. Pas als we de diepten van relaties aan durven, leren we dat het leven verder gaat dan hebben, maar veel meer zijn is.

Daarom noemt de HEER zichzelf niet 'Mij kun je bezitten als je maar vroom leeft' maar 'Ik ben die er zijn zal' (tekst).