Het boek "ProGenesis, 95 stellingen tegen de evolutie" komt vandaag uit. Dat er een discussie is tussen evolutionisten en creationisten vind ik alleen maar goed. Echter ze bevestigen bij mij wel weer een vooroordeel: kwaliteit is niet belangrijk.

Deze post gaat niet in over de verschillen tussen evolutie en creationisme. Want daar heb ik simpelweg geen verstand van (zie onder). In dit bericht wil ik wat zeggen over de kwaliteit van communicatie. Daar heb ik wel verstand van.

Voorgeschiedenis
Jáááren geleden stuurde ik een mailtje naar iemand met een vraag over Walpurgisnacht. Het zal wel weer een jaar of tien geleden zijn. Ik had een stuk gelezen in de EO Visie over het bidden tot satan in deze nacht. Omdat ik simpelweg wilde weten waar 'ze' (de geïnterviewden) zich op baseerden, heb ik ze gemaild. Het antwoord was kort maar krachtig: "dat kan ik niet geven, maar ze doen het wel". Blijkbaar is dit genoeg onderbouwing. In de jaren daarna is onderstaande tendens me steeds weer opgevallen in de eigen christelijke kring. Er zijn groepen christenen die het motto hebben "als het voor het koninkrijk van God is, dan maakt de kwaliteit niet uit". Enkele voorbeelden.

Illegaal
In de meest extreme gevallen wordt zonder problemen de illegaliteit opgezocht. Een voorganger die jarenlang zonder rijbewijs rondrijdt (!) omdat het voor de Heer is. Iemand die me een duur softwarepakket 'geeft' omdat ik het goed kan gebruiken voor 'werk in de kerk'. Nu ben ik geen regelvreter maar de flexibiliteit van sommigen verbaast mij. Niet niet-christenen maken mij radicaler, maar zij die zich christenen noemen.

"God kijkt naar het hart..."
Geen oog hebben voor kwaliteit. Een kerksite hoeft er niet uit te zien (voorbeelden talloos), een kerkblad is alleen voor bejaarden dus hoeft er ook niet te zien. Een kerkgebouw mag best gordijnen hebben uit de jaren zeventig (maar thuis zou ik ze nooit ophangen ..!). We doen het toch voor God, dus alles kan ...

Actueel voorbeeld
In de discussie rond evolutionisme en creationisme heb ik me al eerder uitgelaten tegen de houding "we-doen-dit-voor-God-dus-alles-kan". Het veld in deze discussie is een zeer precair veld waar je je voorzichtig moet bewegen. Het lijkt vaak op een loopgravenoorlog waar tegenstanders elkaar het licht in de ogen niet gunnen. Juist in dit veld is kwaliteit gevraagd. Het verbaasd mij - aan de andere kant dan ook weer niet - dat de uitgever het volgende over het boek waarmee ik begon zegt

De uitgever merkt op dat het boek zijn zwakke kanten heeft. „Te veel mensen hebben meegewerkt aan het schrijven van de stellingen. Daardoor zijn ze wisselend van niveau. De ene is begrijpelijk voor een vmbo’er, terwijl je voor een andere wetenschappelijk geschoold moet zijn.”

Ook lijkt de vertaling een haastklus: geregeld komen typefouten voor en in sommige voetnoten is een Duits woord over het hoofd gezien.

Laten we het even opsommen:
- er wordt een boek geschreven. Prima!
- dit boek gaat over creationisme vs. evolutie. Prima!
- men geeft dit boek heel symbolisch uit op hervormingsdag. Prima!
- men hoopt dat dit boek "een soortgelijke impact zullen hebben als in de tijd van Maarten Luther, toen ze een kerkelijke en intellectuele revolutie op gang brachten". Prima!
- auteur geeft prikkelend voorbeeld "...cellen van organismen onvoorstelbaar veel informatie aanwezig is in de hoogste opslagdichtheid...". Prima!

Maar aan het einde van de rit komt de uitgever en betwijfelt de kwaliteit van het boek. Terwijl men dit boek graag als een paradepaardje naar voren wil schuiven, blijkt dat er van alles rammelt. Wat heeft dit te maken met "we-doen-dit-voor-God-dus-alles-kan" houding? Omdat volgens mij deze 'rammelingen' worden veroorzaakt door deze houding. Men wordt hierdoor laks, is zo met zijn eigen discipline bezig dat men er niet aan denkt andere disciplines in te schakelen (een taalkundige meelezer bijvoorbeeld). De motivatie voor het eindproduct is goed, de kwaliteit weer eens laag.

Hoe komt dit over op niet-christelijke mensen? Mag ik een voorzetje geven? Zo versterk je het beeld van incapabele mensen die mee willen doen met de discussie. Ondertussen ligt de lat zo hoog dat ze er niet overheen kunnen. Het heeft wat weg van een kleuter die mee wil springen met polstokspringen op olympisch niveau.

Waar het hart vol van is, stromen de handen van over ...
... om maar eens door te gaan op een bovenstaande tussentitel. De "we-doen-dit-voor-God-dus-alles-kan" houding dient volgens mij omgeturnd te worden tot "we-doen-dit-voor-God-dus-we-willen-het-beste" houding. Adeldom verplicht, christen zijn vergt kwaliteit in je werk, doen en laten. Zoveel als je kunt en kun je het niet dan is het geen schande om daar iemand anders voor in te schakelen.

Dit is nou precies de reden waarom ik me niet inhoudelijk uitlaat over de evolutie vs. creationisme discussie. Het is namelijk een biologisch / natuurkundig / geologisch veld waar ik geen kaas van heb gegeten. Dan ga ik er dus ook niets over zeggen. Wel kan ik exegetisch één en ander zeggen over Genesis 1, omdat ik daar heel wat kaas van heb gegeten.