** update na aanleiding van opmerkingen en vragen over deze blogserie **

Als predikant ben ik afgestudeerd in de richting van Praktische Theologie. Veldonderzoek is daarvan een onderdeel: wat gebeurt er nou precies bij mensen op het godsdienstige vlak. In deze contreien hoort daarbij het Rooms-Katholieke carnaval. Als nieuwe predikant begin ik met kijken naar mijn omgeving.

Alle blogs over carnaval staan hier:
http://aangeenbrug.org/category/labels/maatschappij/carnaval

Carnaval vatten II - de mis

Om iets te begrijpen, begin je met kijken wat er gebeurt. Vanavond toog ik daarom naar de Katholieke kerk, waar een carnavaleske Woord- en communieviering* werd gevierd. Let wel, ik geef hier alleen mijn impressie. De 'grotere' conclusies trek ik later.

Vooronderstellingen
Het aangeven van mijn eigen uitgangspunten verheldert mijn visie en misschien mijn verborgen agenda. Als dominee in de Protestantse kerk ben ik gewend het geloof op zondag in een klassiek-gereformeerde setting te vieren. Het verloop van een Katholieke dienst is mij niet geheel vreemd.

Impressie
Ondergesneeuwd kwam ik aan bij de kerk waar niemand me welkom heette. Dat schijnt in de meeste kerken standaard te zijn, omdat je natuurlijk naar binnen wilt en niet iemand wilt spreken die bij de deur staat. Toch liep ik na twee zware deuren tegen de lokale prins carnaval Gijs XIV aan.

De kerk was in het middenschip goed gevuld. De achterste bank leek me wel veilig, ook om wat foto's te kunnen maken. Maar ik mocht gelijk weer opstaan omdat ik terug moest voor een liturgie. Het bladeren door de liturgie leverde veel herkenning op. Natuurlijk zaten er specifieke Katholieke elementen in. De rest zou zo kunnen terechtkomen in de liturgie van een speciale dienst (bijvoorbeeld na de tentweek) in een orthodoxe, Veluwse gemeente.

De meeste Katholieke diensten die ik heb meegemaakt vond ik inhoudelijk slap. Deze liturgie verraste me inhoudelijk positief. Een duidelijke (maar aangepast op de doelgroep) schuldbelijdenis, vrijspraak en loflied. Ook in andere liederen zat genoeg theologische diepte.

Opvallend vond ik de aandacht voor rouw en verdriet in de dienst. Op verschillende plekken kreeg dit nadrukkelijk een plek, zoals het noemen van overledenen of mensen die gemist werden. Ook in de voorbedes was er een brede aandacht voor mensen die niet mee konden doen.

De overweging vond ik vlak. Het evangelie schuurt meer en God had een bijrolletje. In de woorden werd carnaval neergezet als een protestbeweging. De burger ageert tegen misbruik van de hoge heren. De 'eenvoudige' (**) kan zich even koning (***) voelen door prins carnaval te zijn.

De inhoudelijk, stevige teksten van liederen werden afgewisseld met hoempapa-muziek. De combi bevreemde mij. Ik heb namelijk een gevoelswaarde bij sommige liederen. Deze muziek in een totaal andere (lees: uitbundige) setting vond ik soms een regelrechte verkrachting (sorry voor het woord).
Zoals deze versie van 'U zij de glorie' bij in- en uittocht

Het was voor iedereen mogelijk om een hostie te halen. Het gedoe rond hostierellen elders snap ik dan niet helemaal. Hoe kun je een homoseksuele prins carnaval weigeren, als er (zoals in Malse Arckeldurp) voor de rest helemaal geen controle is? Als Protestant zou ik het avondmaal niet vieren tijdens een dergelijke dienst. De historische verwevenheid van carnaval en de Katholieke kerk speelt hier natuurlijk mee. Je schakelt natuurlijk niet zo maar over op een uitgeklede viering als het altijd al anders is gegaan. Keerzijde is wel dat de Katholieke kerk steeds meer en meer te 'dealen' heeft met publiek op carnavalsavond die verder geen binding heeft.

Geen idee overigens wat het officiële standpunt hierover is.


* = om gelijk maar een hostierel te ontwijken: als Protestant mag ik de hostie niet aannemen en heb dat ook niet gedaan.
** = sorry Gijs ...
*** = ... maar je snapt hem.

Reacties

Beste Lennert, wat leuk dat je getogen bent naar deze carnavalsviering.
Jij geeft een verfrissende kijk op deze viering, die ik als dirigente van het Kinderkoor anders beleef dan de kerkgangers.
Wat leuk dat je aangeeft dat de liederen je raken. Ik besteed altijd veel aandacht aan de liedjeskeuze om de mis zo compleet mogelijk te maken. Fijn om te horen dat (al zijn het er maar enkele) mensen dat opvalt en waarderen.

Als je toevallig een foto van het Kinderkoor hebt gemaakt, dan houdt ik me aanbevolen.

Met vriendelijke groet
Heidi van den oord

Heidi, foto's van het kinderkoor heb ik niet. Ik zat achterin te luisteren en alles mee te maken.

Je geeft aandacht aan de liedjeskeuze. Doe je dat elk jaar opnieuw?

Voor iedere viering die wij zingen bepaal ik iedere keer welke liedjes we zingen. Pas in ieder geval een aantal liedjes aan op evangelie en lezingen. Voor de optredens buiten de kerk hebben we ook een repertoire variërend van popmuziek tot kinderen voor kinderen. Iedere keer weer maatwerk afhankelijk van tijd, locatie en seizoen.

Reactie toevoegen

Zircon - This is a contributing Drupal Theme
Design by WeebPal.